Wereldprimeur in de Kunsthal Rotterdam: met de tentoonstelling Vier eeuwen roken in de kunst laat de Kunsthal het veranderende beeld zien van het roken in de kunst- en cultuurgeschiedenis van de zeventiende eeuw tot heden.
Deze omvangrijke tentoonstelling omvat vier eeuwen kunstgeschiedenis, zoals het prachtige zeventiende-eeuwse doek De vrolijke cavalier van Judith Leyster uit het Philadelphia Museum of Art, het eigentijdse cynische 'peukenstilleven' Stubbed out Love van Damien Hirst en het macabere Thank You and Goodnight (een met sigaretten beklede doodskist) van Sarah Lucas.
Door alle beperkende maatregelen sinds de jaren tachtig heeft het er de schijn van dat in de Westerse wereld het roken na vier eeuwen aan haar einde komt. Dit keerpunt is voor de Kunsthal een goed moment voor een overzicht van het symbool voor taboe en moderne levenshouding. Het is voor het eerst dat de beeldende betekenis van het roken uitgebreid aan bod komt.
De tentoonstelling is pro- noch antiroken. Zowel liefhebbers als niet-rokers komen aan hun trekken. De tentoonstelling is zonder sponsor of subsidie tot stand gekomen.
Wereldprimeur
Door de eeuwen heen is de houding ten opzichte van het roken en daardoor ook de symboolfunctie ervan sterk veranderd. Aan de hand van circa 120 kunstwerken wordt duidelijk dat kunstenaars altijd dankbaar gebruik hebben gemaakt van het roken.
Vincent van Gogh en Jan Steen, expressionisten als Otto Dix en Ernst Ludwig Kirchner, kubisten als Pablo Picasso en Juan Gris, maar ook popart kunstenaars als Claes Oldenburg en Tom Wesselmann lieten de sigaret, pijp of sigaar een cruciale rol spelen in hun werk.
Publicatie
Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreide publicatie waarin verschillende auteurs het roken in de kunsten vanuit verschillende gezichtspunten zullen bekijken. Behalve aan beeldende kunst, wordt er aandacht besteed aan film, fotografie, strips, popmuziek, literatuur en vormgeving.
Experts geven hun visie op het roken in de kunsten: emeritus hoogleraar kunstgeschiedenis Eddy de Jongh, auteur Nanne Tepper, filmcriticus Annemieke Hendriks, fotoconservator Wim van Sinderen, publicist Max Pam en tentoonstellingssamensteller Benno Tempel.
Publicatie
E. de Jongh (e.a.), Rookgordijnen. Roken in de kunst: van olieverf tot celluloid, Uitgeverij Ludion 2003
