Joana Vasconcelos (1971) staat bekend om haar scherpe gevoel voor verhoudingen, meesterlijk gebruik van kleur en bijzondere materiaalkeuze. Direct en ironisch stelt zij tegenstellingen aan de kaak. Ze vormt alledaagse gebruiksvoorwerpen om tot verrassende metaforen, zoals een paar reusachtige naaldhakken samengesteld uit roestvrijstalen pannen, een sofa bekleed met aspirine-strips, een hart van rood plastic bestek, een verlovingsring van whiskyglazen en autovelgen en een zes meter hoge kroonluchter gemaakt van 14.000 tampons. Achter de ogenschijnlijke vrolijkheid van haar werk gaan maatschappelijke en sociaal-politieke thema’s schuil zoals onderdrukking, mensenrechten, identiteit en gendervraagstukken.
Vasconcelos onderzoekt in haar werk verschillende vormen van identiteit – waaronder die van de vrouw – en de tweespalt die daar vaak in te vinden is. Direct en ironisch stelt zij maatschappelijke tegenstellingen aan de kaak en laat zich hierbij inspireren door een veelheid aan invloeden uit de muziek, literatuur en de traditionele ambachten van haar thuisland. Zij eigent zich bekende Portugese iconen toe en geeft deze een twist, zoals het hartvormige juweel uit Viana do Castelo en de serie keramische dieren van de Portugese kunstenaar Rafael Bordalo Pinheiro, die zij bekleedt met gehaakt textiel.
Strijdgodinnen
Een pronkstuk is het 23 meter lange ‘Material Girl (2015)’ uit haar ‘Valkyries’ serie, genoemd naar de strijdgodinnen uit de Noorse mythologie. Organisch van vorm en opgebouwd uit diverse textielsoorten, ambachtelijk haak- en borduurwerk en LED-lampjes staat ‘Material Girl’ voor de creatieve en strijdbare geest van de vrouw. Om de productie van haar soms buitengewoon complexe werken mogelijk te maken – veel van haar sculpturen en installaties bewegen, maken geluid of lichten op - assisteert een team van zestig vaste medewerkers de kunstenaar in haar atelier in Lissabon. Speciaal voor deze tentoonstelling is I’ll Be Your Mirror (2018) ontworpen; een Venetiaans masker van spiegels gevat in brons. Bezoekers kunnen van alle kanten door het gigantische masker kijken, maar ontkomen nooit aan hun eigen beeltenis, gereflecteerd in de vele spiegels.