Sanne Sannes (1937-1967) is bekend om zijn erotische fotoportretten. Uitsluitend vrouwen zijn daarbij het onderwerp; hij is geobsedeerd door hun erotische kracht. In zijn korte carrière als fotograaf legt hij intieme momenten dicht op de huid in grofkorrelige zwart-witbeelden vast. Tijdens extatische sessies vangt hij hun verlangens, angsten en verlegenheid. Doordat hij zijn negatieven en afdrukken met naalden en schuurpapier bewerkt, is iedere afdruk uniek. De tentoonstelling ‘Extase’ die tijdens Art Rotterdam opent, presenteert het oeuvre van deze inspirerende Nederlandse fotograaf aan de hand van ruim zestig unieke vintage prints. Ook boeken, de originele schetsbladen voor het nooit gepubliceerde Dagboek van een Erotomaan en één van zijn fotofilms is te zien.
Sannes cirkelt om zijn model met de camera los in de hand. Keer op keer zijn vrouwen zijn onderwerp. Met korte opdrachten, vleierij en cynische grapjes spoort hij hen als een soort regisseur aan tot bepaalde emoties en poses. Vol overgave laten zij zich naakt en tijdens hun meest intieme momenten vereeuwigen. De erotische vervoering wordt benadrukt door de onscherpe en onderbelichte foto’s, gemaakt in natuurlijk licht. Opgeleid als graficus wordt Sannes niet gehinderd door de klassieke ‘regels’ van de fotografie. Zijn beeldtaal is gedurfd; extreme close-ups van borsten of gezichten, samenvloeiende lichamen en tegennatuurlijke dubbelafdrukken kenmerken zijn werk. Het experiment zit ook in de nabewerking. Hij bekrast negatieven, knipt ze af of gebruikt chemicaliën om het eindresultaat te manipuleren. Elke afdruk wordt daardoor anders. Het resulteert in een heel eigen handschrift waarmee Sannes in de jaren zestig opvalt.
Vrouwen, vrouwen, vrouwen
De modellen tonen zich kwetsbaar of in vervoering tijdens een erotisch hoogtepunt met afgewend gezicht, of kijken juist uitdagend de lens in. Het maakt de beschouwer tot voyeur. De jaren zestig waarin Sannes werkt, bieden een heel andere context dan ons huidige tijdperk met #MeToo, censuur op naakt en de idealisering van het lichaam op sociale media. Hoewel erotiek de boventoon voert, gaat het Sannes om het vangen van de emotie en sfeer van het moment. Hij weet zijn fotografie weg te houden van pornografie. Het bevat zelden frontaal naakt, de vrouwen zijn doorgaans vanaf hun middel omhoog gefotografeerd. Borsten en gezichten zijn dikwijls gedeeltelijk bedekt door lang haar. Sannes zegt er zelf over: ‘Mijn foto’s zaaien onrust omdat ze geëmotioneerd zijn (…) omdat de vrouw niet haar uiterlijk maar haar innerlijk toont: erotisch verlangen, angst, ellende, schuchterheid. (…) De modellen in de Amerikaanse Playboybladen zijn frigide. Ik fotografeer geen seks. Ik fotografeer erotiek. En dan is een vrouw voor mij alleen maar iets moois.’
Groot talent
Sannes wordt in de jaren zestig gezien als dé fotograaf van een nieuwe generatie. Tot een echte doorbraak komt het door zijn vroegtijdige dood echter nooit. Sannes overlijdt op dertigjarige leeftijd tijdens een auto-ongeluk. In de slechts acht jaar dat hij als maker actief is, begint hij ook aan scenario’s voor een aantal boeken en zogenoemde fotofilms. De Kunsthal toont diverse boeken, waarvan de meeste na zijn dood zijn verschenen, zoals Sex a gogo. Vanaf 1965 monteert hij zijn foto’s ook tot films. De Kunsthal vertoont het 18-minuten durende Dirty Girl dat Sannes tijdens zijn leven maakte. Ook is een documentaire over zijn leven te zien.
De tentoonstelling komt tot stand in samenwerking met Kahmann Gallery Amsterdam.
PERS
Tentoonstellingspartners
Erasmus Stichting
De Erasmusstichting beoogt met financiële bijdragen het onderwijs, de kunsten en de wetenschap in Rotterdam te bevorderen. Zij doet dit overeenkomstig de wensen van dr Elie van Rijckevorsel, die op 17 juli 1911 de Erasmusstichting heeft opgericht.
Stichting Elise Mathilde Fonds
www.elisemathilde.nl