DIVA neemt je mee in het universum van operagodinnen uit de negentiende eeuw tot aan de hedendaagse pop en rock ‘n roll cultuur van wereldwijde supersterren. De tentoonstelling zoomt in op de betekenis van de term diva, die oorspronkelijk godin betekent. In de loop der jaren is het begrip gekoesterd, afgestoten en weer opgeëist en omarmd door de performancecultuur, als status om trots op te zijn. Kostuums, designer looks, persoonlijke objecten, foto’s, video’s en een muzikale surround sound beleving leiden je rond door een meeslepend tentoonstellingsontwerp van de hand van Studio Harm Rensink.
Operagodinnen
Het eerste deel van de tentoonstelling focust op de historische context van de diva. Zo werd de term in de 19e eeuw gebruikt om de uitzonderlijke, vrouwelijke operazangers te omschrijven. Kostuums van vroege operasterren zoals Adelina Patti en Jenny Lind zijn te bewonderen en ook het indrukwekkende ensemble van ‘La Divina’ Maria Callas uit de operaproductie Norma (1952) is te zien. Tegen een achtergrond van veranderende opvattingen over vrouwelijkheid, macht en creativiteit, veroverden deze vrouwen het podium en voerden ze campagne voor gelijkheid. Tegelijkertijd werden ze bekritiseerd omdat ze buiten de gebaande paden traden. Handgeschreven teksten, videofragmenten en klassieke kostuums laten zien hoe actrices in de late 19e en vroege 20ste eeuw, onder wie de toonaangevende Britse Shakespeare-vertolkster Ellen Terry en de Nederlands-Franse theaterlegende Sarah Bernhardt, de eerste golf van het feminisme hebben aangestuurd. Ook wordt duidelijk hoe diva’s zoals Josephine Baker, Elizabeth Taylor, Mae West, Vivien Leigh en Marilyn Monroe de populaire cultuur hebben gevormd.
De evolutie van de diva
In het tweede deel van de tentoonstelling betreed je een nieuwe wereld waarin de diva van vandaag wordt gevierd. Hoogtepunten zijn onder meer kostuums van Cher en P!nk, de beroemde ‘flame dress’ van Tina Turner – ontworpen door de Amerikaanse ontwerper Bob Mackie – en Shirley Bassey’s roze Julien MacDonald-jurk (inclusief de met diamanten bezette rubberlaarzen), gedragen tijdens een concert op Glastonbury. DIVA belicht hoe deze hedendaagse artiesten hebben voortgebouwd op de fundamenten van eerdere generaties en baanbrekend zijn geweest in een van oorsprong door mannen gedomineerde film- en muziekwereld.
Status, kracht en vrijheid
In de tentoonstelling zijn maar liefst vijf iconische looks van Rihanna te zien, waaronder haar op de paus geïnspireerde jurk van Maison Margiela, ontworpen door John Galliano en haar volledig zwarte Balenciaga look. De zangeres verscheen in 2018 en 2021 in deze adembenemende creaties op de trappen van het Met Gala in New York. De tentoonstelling duidt hoe moderne diva’s zich ontpoppen tot scherpzinnige zakenvrouwen, en hiermee de controle over hun imago in eigen hand nemen. Rihanna’s make-up merk Fenty Beauty en de poseable doll van Dolly Parton zijn slechts enkele voorbeelden van hoe diva’s hun muzikale invloed uitbreidden naar de zakenwereld. Ook Barbra Streisand komt aan bod. Zo lukt het haar om in 1983 als eerste vrouw haar eigen film te schrijven, te produceren, te regisseren en het hoofdpersonage te vertolken. Flyers, posters en videofragmenten tonen daarnaast hoe revolutionaire artiesten zoals Billy Holiday en Nina Simone zich met hun songs uitspreken tegen racisme, en met hun stem politieke en sociale veranderingen teweeg brachten.
Zelfexpressie
Bewonder de ijsblauwe baljurk van Lady Gaga, die zij in 2019 droeg naar de Golden Globes, en de goud gebloemde jurk van Björk, beide van het modehuis Valentino. Met spectaculaire optredens, uitgesproken muziekvideo’s en extravagante kostuums laten deze artiesten zien niet bang te zijn voor transformatie en dagen zij de gevestigde norm steeds opnieuw uit. De ‘blue meanies’ outfit van Billie Eilish ontworpen door Stella McCartney is eveneens te zien. Zo is de jonge zangeres met haar rauwe, eerlijke songteksten en uitgesproken street-style uitgegroeid tot een wereldwijd icoon. De op Louis XIV geïnspireerde look van sir Elton John – die de zanger droeg op zijn vijftigste verjaardag – illustreert dat ook mannelijke artiesten zich achter de term diva kunnen scharen. Aan de hand van het lila Versace pak van Lil Nas X en de hakken van Prince maak je kennis met artiesten die met hun performances en looks de gevestigde genderpatronen doorbraken.
Diva Studio
In de Diva Studio daagt influencer en Rotterdamse diva Lotte van Eijk je uit als een diva de catwalk op te gaan. Ervaar hoe het voelt om op een podium te staan, en ga vervolgens zelf aan de slag met de interactieve installatie van Nou & Herkauw. Hier ontwerp je je eigen digitale diva met de Diva Designer. Dans met je eigen diva en zie jouw diva terug op een podium of op de cover van een magazine!
DIVA Playlist
In deze playlist hoor je de muziek uit de tentoonstelling, aangevuld met iconische diva-nummers. Beluister de DIVA playlist.
Samenwerking
De tentoonstelling DIVA komt tot stand in samenwerking met het Victoria & Albert Museum in Londen.