Met meer dan dertig historische foto's en een topselectie Haagse Schoolschilderijen, afkomstig uit de collecties van het Rijksmuseum in Amsterdam en de Neue Pinakothek München, werpt de Kunsthal Rotterdam een verrassende blik op de landschapsschilderkunst en -fotografie van de negentiende eeuw.
Industrialisatie
De Industriële Revolutie komt in Nederland laat op gang. Pas vanaf 1860 laten industrialisatie en verstedelijking hun sporen na in het Nederlandse landschap. Er wordt een start gemaakt met de aanleg van kilometers treinrails. Het uitgraven van kanalen en de bouw van spoorbruggen ontsluit verschillende gebieden. De grote infrastructurele werken doorbreken het typisch Nederlandse landschap met zijn verlaten velden, onbebouwde polders en lage horizonten. Daarvoor in de plaats ontstaat een modern landschap met stoomgemalen, brede, rechte rivieren en een netwerk van spoordijken en telegraafpalen.
Schilderkunst
In navolging van de Franse School van Barbizon trekken de schilders van de Haagse School waaronder Willem Roelofs, Anton Mauve, de gebroeders Maris en Johan Weissenbruch er op uit om het Nederlandse landschap vast te leggen. Als onderwerp kiezen zij plekken in het landschap waar de opkomst van industrie en steden nog onzichtbaar is. Op een realistische manier en met veel gevoel voor lichtval en atmosfeer verbeelden zij de duinen, het strand en het polderland.
Fotografie
Niet alleen de Haagse Schoolschilders, ook fotografen hebben belangstelling voor de veranderingen in het landschap. In opdracht documenteert een kleine groep fotografen, waaronder Johann Georg Hameter en Henri de Louw de bouwtechnische hoogstandjes die in het landschap verschijnen. De zakelijke fotoseries van hun hand maken duidelijk hoe het Nederlandse landschap aan het einde van de negentiende eeuw voorgoed en ingrijpend verandert. De ingenieursfoto's maken duidelijk dat de schilders van de Haagse School een gekleurd beeld van Nederland gaven. Daarmee stelt de tentoonstelling het bestaande beeld van het Nederlandse landschap aan het einde van de negentiende eeuw bij.
Publicatie
Bij uitgeverij Hatje Cantz verscheen eerder de Duitstalige catalogus ‘Der Weite Blick, Landschaften der Haager Schule aus dem Rijksmuseum' ISBN 978-7757-2270-4 (hardcover € 45,- / softcover € 39,50)
Daarnaast is de publicatie 'Spiegel van Holland, Het mooiste van de Haagse School in het Rijksmuseum' beschikbaar (€ 19,90)
In samenwerking met
Neue Pinakothek
Rijksmuseum Amsterdam
Met dank aan
Bankgiro Loterij
VSB Fonds
