Waarom smelten we bij het zien van een babygezicht, blijven we hangen bij filmpjes van pluizige kittens en klikken we massaal op pastelroze emoji’s? Deze zomer ontdek je in Kunsthal Rotterdam de verleidelijke en soms verwarrende wereld van CUTE, een tentoonstelling die laat zien hoe schattigheid de wereld verovert én ontregelt. In een tijd vol snelle online prikkels is cute zijn niet alleen aantrekkelijk, maar ook een krachtig middel om te manipuleren, troosten of uitdagen. Dans op suikerzoete beats in de Hello Kitty disco, verander in een animepersonage in de installatie Glimmer of kleed digitale monstertjes aan in de game arcade. Speciaal voor CUTE ontwerpt JimmyPaul een jubileumjurk voor nijntjes zeventigste verjaardag. Van Japans kawaii tot grappige memes en futuristisch design: CUTE dompelt je onder in een ultraschattige ervaring.
Meer dan vijftig kunstenaars en collectieven van over de hele wereld onderzoeken de kracht en keerzijde van cute. Je ziet werk van onder andere Takashi Murakami, KAWSxCampana, Sejoon Kim, Aya Takano en Mark Leckey, die laten zien hoe schattigheid verbonden is met technologie, identiteit, verlangen, gender en nostalgie. Het Rotterdamse duo Supertoys Supertoys verrijkt CUTE met eigen werk én een innovatief tentoonstellingsontwerp waarin hun visie op radical cuteness tot leven komt. Naast kunstwerken wacht een universum vol popcultuur: van speelgoed en mangaboekjes tot zeldzame verzamelobjecten. Zo ontdek je hoe cuteness niet alleen in kunst, maar ook in het dagelijks leven overal om je heen is.
De vele gezichten van cute
CUTE is opgebouwd rond vijf thema’s: Cry Baby, Play Together, Monstrous Other, Sugar-Coated Pill en Hypersonic. Elk deel laat zien hoe schattigheid meerdere gezichten heeft – van lief, onschuldig en troostrijk tot kritisch, dubbelzinnig en soms zelfs verontrustend. De AI-gegenereerde kattenportretten van Graphic Thought Facility lijken op het eerste gezicht perfect en knuffelbaar, maar wie beter kijkt, voelt iets ongemakkelijks. In Ram Han’s glimmende illustraties van piepkleine wezentjes botsen vrouwelijke identiteit en futuristische fantasieën. Aya Takano’s meisjesfiguren zweven tussen kinderlijke onschuld en sciencefiction, en Mark Ryden’s Yuki the Young Yak roept met zijn grote ogen gevoelens van melancholie en vervreemding op. CUTE is daarmee niet alleen een visueel aantrekkelijke ervaring, maar nodigt je ook uit om anders te kijken naar wat schattig betekent.
Van kawaii tot cutism
Volg de opkomst en evolutie van schattigheid: van de eerste kawaii-illustraties van Yumeji Takehisa in het Japan van begin 20e eeuw tot de wereldwijde opmars van Hello Kitty, manga en anime. In de jaren 1990 verspreidt de kawaii-cultuur zich razendsnel buiten Japan, mede dankzij de internationale strategieën van Japanse bedrijven, een fenomeen dat ook wel bekendstaat als pink globalization. Hierdoor krijgt cuteness een vaste plek in de wereldwijde popcultuur. Kunstenaars als Takashi Murakami en Mike Kelley maken vanaf die tijd gebruik van de kawaii-beeldtaal om serieuze thema’s te behandelen; hun stijl wordt bekend als cutism. In de 21e eeuw geeft een nieuwe generatie makers, opgegroeid met internetcultuur, TikTok, games en digitale avatars, een eigen draai aan deze esthetiek. Zij laten zien: cute is niet alleen lief. Het is complex, soms tegendraads en altijd actueel.
Internationale samenwerking
De tentoonstelling CUTE is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Somerset House in Londen.
