DenkTank: Kunstenaar is een beroep
28 juni, 2018 15:30 - 17:00
Waar de kunstacademies onderdeel zijn van het hoger beroepsonderwijs, is er in het voortgezet middelbaar beroeps onderwijs én het middelbaar beroeps onderwijs, nauwelijks aandacht voor het beroep van kunstenaar. Wat gebeurt er wanneer zowel het vmbo als het mbo ook vakken of zelfs opleidingen aanbieden die het beroep van kunstenaar onderwijzen?
Op donderdag 28 juni organiseerde de Kunsthal samen met Instituto Buena Bista (IBB) Curaçao op het Zuiderpark College in Rotterdam een DenkTank met als titel Kunstenaar is een beroep. Deze Denktank maakt deel uit van All you can Art 3, een tentoonstelling, Summerschool en open atelier in een. Lees hier een kort verslag van deze DenkTank, en denk en discussieer met ons mee tijdens de volgende DenkTank, op donderdag 21 augustus a.s!
Ongeveer vijfentwintig deelnemers waaronder Jeroen Chabot, directeur van de Willem de Kooning Academie, mensen van sociale onderneming Studio Moio, Sigmar Vriesde van showroom MAMA en verschillende kunststudenten, kwamen op donderdagmiddag 28 juni samen in de aula van het Zuiderpark College om - tussen de schoolbellen in - te bespreken hoe het ervoor staat met kunsteducatie in het vmbo en mbo.
David Bade, oprichter van het IBB, trapte de Denktank af met een introductie over IBB en zijn ervaring met het klaarstomen van Curaçaose vmbo leerlingen voor de Nederlandse kunstacademies. In Davids optiek is er genoeg talent aanwezig binnen het vmbo, maar krijgen zij in het reguliere onderwijs niet genoeg vrijheid en verantwoordelijkheid om zich te kunnen ontwikkelen. Het IBB maakt in hun aanpak geen onderscheid tussen jongeren met verschillende opleidingsniveaus. David merkt op dat wanneer vmbo leerlingen genoeg worden uitgedaagd, de verschillen tussen mensen al snel verdwijnen.
Het gesprek dat daarop volgt, haakt aan bij het idee dat jongeren op het vmbo soms een andere taal spreken dan de taal waarin het onderwijs spreekt (en cijfers voor geeft), namelijk veel tekst en verbale kennisoverdracht. Veel vmbo leerlingen zijn in eerste instantie niet heel talig ingesteld. Hun talenten en manieren van uitdrukken zitten soms in andere vormen. In het onderwijssysteem is daar helaas geen plek voor en wordt de creativiteit die in deze mensen zit, niet gestimuleerd. Studio Moio ziet kunst als middel voor zelfontplooiing en verwezenlijking, het ontwikkelen van je eigen taal. Iedereen zou hier recht op moeten hebben en de maatschappij heeft innovatieve en rebelse jongeren nodig. Jeroen Chabot, directeur van de Willem de Kooning Academie, lijkt zich hierin te kunnen vinden. Hij wil de academie minder braaf maken. De kunstacademie heeft vernieuwende denkers nodig die de kunst naar een volgend level brengen.
Marco Klompmaker, kunstdocent aan het Zuiderparkcollege, benadrukt dat structuur wel echt belangrijk is voor vmbo-leerlingen in het basis- en kaderniveau. Het werkt vaak averechts om ze veel vrijheid te bieden in de les en ze werken beter met duidelijke opdrachten en toegepaste creativiteit. De vraag is natuurlijk ook over wat voor soort kunstenaar we het hebben: autonoom of toegepast. Niet iedereen hoeft een autonome kunstenaar te worden en er is veel meer vraag naar commerciële en toegepaste creatieven. Daarnaast is het niet alleen van belang de talenten te vinden in het onderwijs, maar om iedereen - ongeacht interesse of motivatie - in aanraking te brengen met kunst en creativiteit. Dat is ook de rol van kunsteducatie.
De DenkTank sluit af met de conclusie dat het huidige onderwijssysteem nog te veel onderscheid maakt tussen mensen. Projecten zoals IBB proberen dit juist niet te doen en willen hiermee misschien niet de wereld, maar in ieder geval wel hun eigen context, de omgeving op Curaçao, verbeteren. Het begint met mensen samenbrengen. Wanneer verschillende mensen samenkomen gebeuren er dingen. Dat is ook kunst. Het verbreken van structuur en het toestaan van spontaniteit. Op die plek begint verandering.
