Industrieel design en nostalgie komen samen in de tentoonstelling ‘Bakeliet, wie kent het niet’. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van de Amsterdam Bakelite Collection presenteert de Kunsthal Rotterdam een historisch overzicht van objecten van bakeliet en gerelateerde materialen.
Vanaf het begin van de twintigste eeuw zorgt de veelzijdigheid van bakeliet voor revolutionaire ontwikkelingen in onder andere telecommunicatie, automobielindustrie en lucht- en ruimtevaart. Te zien zijn objecten zoals foto- en filmcamera’s, radio- en TV-toestellen, huishoudelijke artikelen, meubels, gereedschappen en speelgoed. Ontwerpen van vijfentwintig vooraanstaande vormgevers onder wie Philippe Starck, Friso Kramer en Isamu Noguchi maken deel uit van de tentoonstelling.
Bakeliet, een van de meest wonderbaarlijke materialen ooit uitgevonden
De uitvinding van bakeliet in 1907 door de Amerikaanse chemicus Leo Baekeland (Gent, 1863-1944) is een mijlpaal in de geschiedenis van de chemie. Deze ‘thermohardende’ kunststof — plastic dat hard wordt bij verhitting — wordt voor behuizingen van uiteenlopende apparatuur gebruikt en toegepast in de elektrotechniek vanwege zijn isolerende eigenschappen. Voorwerpen van bakeliet kenmerken zich veelal door afgeronde vormen, waardoor het product gemakkelijk uit zijn matrijs gehaald kan worden. Door grootschalige productie én de mogelijkheid om producten fraai vorm te geven, groeit bakeliet wereldwijd uit tot hét materiaal van meer dan 1000 toepassingen. Veel producten komen vanaf de jaren dertig binnen handbereik van de gewone burger. Vanaf de jaren vijftig verdwijnt het materiaal geleidelijk aan uit de belangstelling. Modernere plastics, die kleurrijker en minder kwetsbaar zijn, doen hun entree. Bakeliet wordt tegenwoordig nog op zeer grote schaal wereldwijd toegepast. China, de Verenigde Staten, Japan en Europa produceren jaarlijks miljoenen tonnen, hoofdzakelijk voor industrieel gebruik. Je herkent het niet maar het is er wel degelijk, zelfs in je telefoon en in je auto. De vooroorlogse artikelen daarentegen zijn begeerde verzamelobjecten geworden. Met de tentoonstelling ‘Bakeliet, wie kent het niet’ draagt de Kunsthal bij aan het ontsluiten van verborgen particuliere collecties.
Terug naar vervlogen tijden
De tentoonstelling geeft met honderden producten uit het dagelijks leven een uitgebreid beeld van de industriële vormgeving uit de afgelopen eeuw, afkomstig uit de collectie van Reindert Groot. De objecten, waaronder typische Art Deco, Bauhaus en Streamline stijlen, zijn thematisch ingedeeld naar functie en gebruik — huisraad, van kachel tot koelkast, curieuze medische instrumenten, meubilair en kantoorartikelen. Ook zijn zeldzame producten zoals reclamemateriaal, originele werktekeningen en matrijzen te zien, 19e eeuwse voorlopers van bakeliet en tastbare herinneringen aan de voormalige Zandvoortse bakelietfabriek Corodex. Terug naar vervlogen tijden!
Pers
